Mirastan mal kaçırma; mirasbırakanın,
- Kız çocuğuna mirastan pay vermemek,
- Sağlığında kavgalı olduğu çocuklarını mirasçılıktan çıkarmak,
- Yasal mirasçı olmayan imam nikahlı eşe miras bırakmak
gibi sebeplerle tercih ettiği bir yoldur. Ancak mirasbırakanın mirasçılarından mal kaçırmak amacıyla yaptığı işlemlerin iptali için hukuki çareler bulunmaktadır. Bu makalemizde muris muvazaasını, buna dayalı davaları ve mirastan mal kaçırmaya karşı başvurduğumuz yolları işledik.
Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Nedir?
Mirastan mal kaçırma, diğer bir ismiyle muris muvazaası, mirasbırakanın sağlığında yaptığı bağışlamaları
- Satış
- Ölünceye kadar bakma sözleşmesi
olarak göstererek, mirasçılarından birini veya birkaçını mirasının bir kısmından veya tamamından yoksun bırakmasıdır.
Tarafların gerçek iradelerine uymadığı halde diğer kişileri yanıltmak amacıyla yaptıkları işlemlerin genel adı muvazaadır. Örneğin bir evi bağışladığı halde tapuda satmış gibi gösteren ev sahibi muvazaalı işlem yapmış olur. Hukuk büromuz muvazaalı işlemlerin hukuki yollardan iptalini sağlamaktadır.
Muris muvazaasından bahsetmek aşağıdaki dört koşulun bir arada bulunması gerekmektedir:
- Mirasbırakan sağlığında taşınmazlarından birini veya birkaçını mirasçılarından birine veya üçüncü bir kişiye bağışlamış olmalıdır.
- Bağışlama işleminin amacı mirasçılardan mal kaçırmak olmalıdır.
- Bağışlama işlemi ölünceye kadar bakma sözleşmesi nedeniyle veya tapuda satış olarak gösterilmiş olmalıdır.
- Taraflar ölünceye kadar bakma sözleşmesinin veya satış işleminin muvazaalı (aldatmacalı) olduğu hususunda anlaşmış olmalıdır.
Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Davası
Mirastan mal kaçırma davası, mirasbırakanın mal kaçırmak amacıyla yaptığı devirlerin iptali amacıyla açtığımız davadır.
- Muris muvazaasını iddia ederek ev, arsa, dükkan gibi taşınmaz devirlerinin iptali mümkündür. Bu amaçla açtığımız dava muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davasıdır.
- Araba, şirket hissesi, para gibi taşınır mal devirlerinin iptali için ise tenkis davası açmak gerekir.
Mirastan mal kaçırma davasını, saklı pay sahibi olsun veya olmasın tüm mirasçıların açması mümkündür. Tüm mirasçıların kapsamına yasal mirasçıların yanında atanmış mirasçılar da dahildir. Belirtmek gerekir ki, evlatlık ve evlatlığın alt soyunun da bu davayı açma hakkı vardır. Mirasçılar bu davayı hep birlikte açabilecekleri gibi ayrı ayrı da açabilirler.
Mirası reddeden, feragat eden ve mirasçılıktan çıkarılanlar ise bu davayı açamazlar.
Muris muvazaası nedeniyle tapu iptal ve tescil davasını, taşınmazı muvazaalı olarak devralan kişiye karşı açmak gerekir. Bu kişi taşınmazı sonradan üçüncü kişilere devretmişse, sonradan devralan kişinin muvazaadan haberi olması halinde, bu kişilere karşı da dava açmak mümkündür.
Muris Muvazaası Zamanaşımı
Muris muvazaasından kaynaklı tapu iptal ve tescil davası zamanaşımı süresine ve hak düşürücü süreye tabi değildir. Mirasbırakanın ölümünden sonra her zaman muris muvazaası davasının açılması mümkündür.
Muris Muvazaası Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Muris muvazaası davası görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Görev hususu kamu düzeninden gelir ve dava şartıdır. Muris muvazaası davasının başka bir mahkemede açılması halinde dava reddedilecektir.
Yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. HMK 12 uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkili mahkemedir. Muris muvazaası davasının başka bir yer mahkemesinde açılması halinde dava reddedilecektir.
Bu davalarda, taşınmaz üzerine ihtiyati tedbir konularak üçüncü kişilere devrinin önlenmesi mümkündür. Mahkeme, ihtiyati tedbire hükmetmesi halinde ilgili hususu tapuya şerh ettirir. Böylece davalının taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunması engellenmiş olur.
Mirastan Mal Kaçırma Davasında Avukatın Önemi
Mirastan kaçırılan mallara ilişkin bu davaları kişi kendisi veya avukatı vasıtasıyla açabilir. Ancak;
- İddiaların ispatı,
- İhtiyati tedbir işlemleri,
- Bilirkişi raporlarının denetlenmesi
- Sürecin hızlı ve etkin yönetimi
açısından bir miras avukatı ile çalışmanın önemi büyüktür. Bu davanın avukat olmadan açılması halinde kişi, doğru hukuki argümanları kullanamaması sebebiyle haklı olsa dahi davayı kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya kalmaktadır.
Hukuk büromuz, miras hukuku alanında avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır.
